Opnieuw openleggen en laten meanderen van de Lievenherebeek
Om de natuur meer ruimte te geven en het landschap beter bestand te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering, start Plantentuin Meise een nieuw en belangrijk project: het opnieuw blootleggen en laten meanderen van de Lievenherebeek. Dit initiatief past binnen bredere inspanningen om waterlopen te herstellen en de natuurlijke veerkracht van het gebied te vergroten.
Deze beek, ook wel Kaarlijbeek genoemd, stroomt de Plantentuin binnen via de August Van Doorslaerlaan, in het noorden van het Domein. Sinds de 19e eeuw is deze beek volledig gekanaliseerd tot aan de Amelvonnesbeek, net voordat deze laatste onder de Nieuwelaan en de A12 duikt. Vandaag wordt een deel van het tracé weer opengelegd, met een kronkelend parcours geïnspireerd op de natuurlijke bedding.
In het hart van Plantentuin Meise voltrekt zich een opmerkelijke transformatie. Landschapsarchitecten van TAK ontwierpen een project dat perfect voortbouwt op een eerdere ingreep: de hermeandering van de Amelvonnesbeek, die in oktober 2023 feestelijk werd ingehuldigd in het kader van het programma Water+Land+Schap. Nu is het de beurt aan de Lieveherenbeek. Net als zijn voorganger krijgt deze beek een natuurlijker verloop met zachte meanders, versmallingen en natte zones die schuilplaatsen bieden aan talloze planten- en diersoorten. De aanpak is gericht op biodiversiteit – en dat werpt sneller dan verwacht zijn vruchten af.
Slechts enkele maanden na de herinrichting van de Amelvonnesbeek spotte een wetanschapper van de Plantentuin iets bijzonders. Op 12 juni zag hij meerdere exemplaren van de bosbeekjuffer (Calopteryx virgo) langs het water fladderen. Deze zeldzame libellensoort, die alleen voorkomt langs snelstromende, heldere beken, was nooit eerder in Plantentuin Meise waargenomen.
Een klein blauwgroen juweel boven het water – het bewijs dat natuurherstel werkt.
De Lieveherenbeek zal uitmonden in de lager gelegen vijver van de Oranjerie. Daarna zal ze haar weg vervolgen naar een kleine vijver, voordat ze uitmondt in de Amelvonnesbeek.
De firma Van Raak zal de werkzaamheden uitvoeren vanaf medio juni 2025. Om de renovatie van de scheidingswanden en de afvoer mogelijk te maken, moest de vijver van de Oranjerie ook worden leeggepompt. Naar verwachting zullen zij de werkzaamheden afronden in september 2025.
Met dit hermeanderingsproject zet Plantentuin Meise zijn engagement voor duurzaam waterbeheer voort, ten dienste van de natuur, het landschap en de toekomstige generaties.