[Science News] - Al dagenlang waren alle ogen gericht op ‘Éros’
Iedereen in de Jean-Marie-Pelt botanische tuin in Nancy keek reikhalzend uit naar de nakende bloei van de prachtige reuzenaronskelk (Amorphophallus titanum). Die begon uiteindelijk op 18 juni aan het eind van de dag, nadat het publiek dag na dag de indrukwekkende ontwikkeling van de plant in beeld had kunnen volgen via de website van de botanische tuin van Nancy.
Éros is 7 jaar oud, bereikte een hoogte van 162 cm en weegt 21 kg. De bloei is en blijft een zeldzaam en spectaculair fenomeen. De reuzenaronskelk produceert namelijk de grootste bloeiwijze uit het plantenrijk… maar die duurt slechts 2 tot 3 dagen. Je moet er dus op het juiste moment bij zijn om dit fascinerende verschijnsel te bewonderen en de meer of minder uitgesproken ‘lijkgeur’ te ruiken die de plant verspreidt om zijn natuurlijke bestuivers – grote kevers – aan te trekken.
Van Meise naar Nancy
Drie medewerkers van Plantentuin Meise (van rechts naar links op de foto): Sarah Le Pajolec, Stijn Stappaerts, en Olivier Maurin, allen specialisten en liefhebbers van deze plantenfamilie, waren bij dit bijzondere moment aanwezig. En dit was geen toeval: ze namen deel aan de jaarlijkse bijeenkomst van de European Aroid Society, die dit jaar werd georganiseerd door de Jean-Marie-Pelt botanische tuin. Een perfect moment om de bloei van een exemplaar te bewonderen dat ze goed kenden.
Want Éros is geen onbekende voor Plantentuin Meise: de plant is afkomstig uit de Plantentuin. Dit exemplaar is een van de drie jonge planten die in 2018 aan Nancy werden geschonken, in het kader van een samenwerking tussen beide instellingen. Hij komt uit de collectie reuzenaronskelken van Meise, die vandaag tientallen exemplaren telt in verschillende ontwikkelingsstadia. Stijn en Sarah, tuiniers van Plantentuin Meise, waren zelfs persoonlijk aanwezig bij de ‘geboorte’ van dit exemplaar, enkele jaren geleden.
Olivier voert op zijn beurt wetenschappelijk onderzoek uit naar de Araceae, de familie van de aronskelken. Zijn bezoek aan Nancy had een wetenschappelijk doel: “Ik ben van plan om enkele stalen te nemen in de serres van de botanische tuin van Nancy voor DNA-analyses, en om collega’s te ontmoeten om onze lopende onderzoeken naar de evolutie van de Araceae te bespreken,” legt hij uit. “We gaan het ook hebben over het uitwisselen van levende planten, met als doel sommige te kweken in het kader van een project rond de tribus Culcasieae – een groep binnen de aronskelkfamilie –, en hun ontwikkeling en groeistructuur te bestuderen.”
Een botanisch erfgoed om te koesteren
De reuzenaronskelk komt oorspronkelijk uit de tropische regenwouden van Sumatra, in Indonesië. Vandaag staat hij op de lijst van bedreigde soorten van de Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur (IUCN), die schat dat er minder dan 1.000 volwassen exemplaren in het wild overblijven. De massale vernietiging van zijn natuurlijke habitat, onder andere door de uitbreiding van oliepalmplantages, houtkap en bosbranden, vormt een ernstige bedreiging voor de soort.
Door reuzenaronskelken te kweken, te bestuderen en te delen, spelen botanische tuinen zoals die van Meise en Nancy een essentiële rol in het behoud van deze iconische soort. De bloei van Éros is dus niet alleen een botanisch spektakel, maar ook een symbool van samenwerking, tuinbouwkundig vakmanschap en inzet voor natuurbehoud.