Afscheid van een veteraan

do 27 aug

Sommigen kenden hem als de Sprookjesboom, maar wetenschappelijk gezien gaat het om een Fagus sylvatica f. purpurea, of rode beuk. Of het nu een variëteit, een forma of een cultivar van de europese beuk is, blijft een discussiepunt. De oudste vermelding van rode beuken (in het wild!) dateert reeds van 1680 in Zürich. En het is waarschijnlijk niet veel later dat men deze opvallende bomen is beginnen cultiveren. De ‘Sprookjesboom’ in Plantentuin Meise is vermoedelijk tussen de 150 en 200 jaar oud, maar er zijn geen goede bronnen om dit te bevestigen.

De rode beuk met een omtrek van 5 m nabij het jachtpaviljoen was een van de meeste iconische bomen van de plantentuin. De boven het gazon uitstekende wortels en de vele tonderzwammen (Ganoderma adspersum en G. lipsiense) gaven de boom zijn feërieke uitzicht. Hoe mooi ze ook zijn, deze tonderzwammen veroorzaken houtrot, waardoor stambruk een risico wordt. Bovendien was de boom ook geïnfecteerd met reuzenzwam (Meripilus giganteus), een andere notoire beukendoder.

In 2019 werd de boom aan uitvoerig onderzoek onderworpen, oa. met geluidstomografie. De resultaten  gaven aan dat er weinig gezond hout aanwezig was in de stam. Er werd beslist om de boom drastisch te ontlasten door er ongeveer 5 ton uit te snoeien. De boom werd op zo’n manier gesnoeid dat hij bij stambreuk altijd op het gazon terecht zou komen. De val-zone onder de boom werd met snoeihout afgebakend zodat betreding moeilijker werd. Dat hij niet lang meer zou leven, stond vast maar we hadden gehoopt zijn leven toch ietsje te verlengen.

Op zaterdag 15 augustus, tijdens een hevig onweer brak de stam ter hoogte van zijn zwakste punt doormidden. Zijn voet zal blijven staan als een aandenken aan dit icoon. Vele organismen zullen hier nog jaren kunnen van genieten!